ԴԵՌԱՀԱՍՆԵՐԸ ԵՎ ՆՐԱՆՑ ՖՈԲԻԱՆԵՐԸ
Դեռահասության շրջանում երեխայի մոտ առաջանում է հասարակությունից մերժված լինելու ֆոբիան:
Նա սկսում է վախենալ տգեղ լինել (հատկապես եթե նրա դեմքին սկսել են կորյակներ առաջանալ) կամ ոչ նորաձև թվալ: Հասակակիցների շրջանում նրա համար արդեն հեղինակություններ են առաջանում, և նա սկսում է անհանգստանալ, որ հանկարծ չի ընդունվի այդ հեղինակությունների կողմից: Այս փուլում երեխան շատ կախված է հասարակական կարծիքից: Մի բարկացեք նրա վրա և քարոզներ մի կարդացեք, եթե նա չափից շատ է կանգնում հայելու առաջ կամ էլ չափից շատ օծանելիք է օգտագործել: Մի խանգարեք երեխային գտնել ինքն իրեն` սեփական §Ես¦-ը: Ընկալեք նրան այնպիսին, ինչպիսին նա կա:
Նրան կարող եք օգնել` մատնանշելով նրա արտաքինի և բնավորության գեղեցիկ կողմերը: Այս տարիքում շատ նորաձև են մարզական խմբակները. վերջիններս օգնում են հաղթահարել բարդույթները և ամրացնում են բնավորությունը: Երեխան կսկսի ձեզ ավելի վստահել և հետևել ձեր խորհուրդներին, եթե նրա հետ նորաձևության ամսագրերը ուսումնասիրելու և §Նրա ժամանակին¦ համընթաց քայլելու համար ժամանակ գտնեք: Առաջարկեք միասին գնումների գնալ և իմիջիայլոց ասեք, թե նրան որ ոճն է ավելի բնորոշ: Բայց եթե երեխան հրաժարվի, ապա նրան ստիպելու կարիք չկա: Ժամանակի ընթացքում նա կընդունի ձեր օգնությունը:
Եթե ձեր երեխան խնդիրներ ունի հասակակիցների հետ շփման հարցում, ապա ընտրեք հարմար առիթ` նրա հետ ի սրտե ձեր երիտասարդությունից խոսելու համար, այն մասին, թե ինչպես է ձեզ ժամանակին հաջողվել հաղթահարել դժվարությունները: Դուք պետք է երեխայի հետ ընդհանուր լեզու գտնեք` չնվաստացնելով նրա արժանիքները, հարգեք նրա կարծիքը և ձերը նրա վզին մի փաթաթեք: Չէ± որ ձեր գլխավոր խնդիրը նրա մեջ անհատի ձևավորումն է: | 
